صنعت لاستیک قدمتی نزدیک به 60 سال در ایران داشته و اکنون در کلیه استانهاي کشور به ویژه در استان های تهران، اصفهان و آذربایجان شرقی به خوبی توسعه یافته است.
صنایع لاستیک در کشور ما از لحاظ تکنولوژیکی هم داراي تکنولوژي پیشرفته است و در برخی از واحدهای تولیدي از تکنولوژی پست برخوردار می باشد ولی با این وجود این دو تکنولوژي بازارهاي ویژه خود را در داخل کشور حفظ کرده و بازار مصرف متنوع و خوبی در کشور دارد.
صنایع لاستیک به محصولاتی از قبیل تایر خودرو، تایر موتور، تایر دوچرخه، قطعات لاستیکی ماشین آلات کشاورزی، قطعات لاستیکی خودرو، قطعات لاستیکی جلوبندي خودرو، دستکش هاي لاستیکی، قطعات صنعتی لاستیک و . . . اطلاق می گردد. بررسی وضعیت بازار قطعات لاستیک در سطوح بین الملل وضعیت جهانی قطعات لاستیک در خصوص بازارهاي این صنعت با نگاهی به آمار در مییابیم که قاره آسیا در خصوص بازار مصرف در رتبه نخست می باشد و حدود 35 % بازار جهانی در اختیار این قاره می باشد. پس از آسیا قاره آمریکا با 31 % رتبه دوم را داراست. وجود مواد اولیه ارزان و فراوان و نیز جمعیت زیاد این دو قاره باعث گردیده است که سهم این دو قاره نیز در بازار و همچنین تولید قطعات لاستیکی در رده های نخست باشد. وجود کائوچوي طبیعی و بالا بودن چگالی توزیع صنایع متعدد لاستیک در این دو قاره باعث افزایش عرضه و تقاضا در این دو قاره گردیده است.
بررسی ساختار تولید در محصولات قطعات خودرو
طراحی : طراحی در محصولات قطعات خودرو از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. از انجا که بیشتر قطعات لاستیکی خود رو پس از طراحی خود رو و به سفارش عمده فروشان بازار و یا کشش بازار در واحدهاي تولیدي تولید میگردد . بنابر این طراحی به مفهوم خاص وجود ندارد و اکثر طرح ها کپی برداري است که هر واحد بنا به قدرت مالی خود درخصوص طراحی قالب اقدام می نماید. طراحی محصول و طراحی قالب در سطح واحدهاي تولیدي وجود ندارد و کلیه طرح ها چه محصول و چه طراحی قالب از تهران تامین می گردد و در برخی موارد عمده فروش قالب هاي خود را در اختیار واحدهای تولیدي گذاشته و به صورت پیمانکار فرعی با این واحدها قرار داد منعقد می نمایند.
کائوچو اصلی ترین ماده اولیه مورد استفاده در تهیه محصولات لاستیکی می باشد اما به دلیل هزینه بالاي تامین این ماده استفاده از ان به تنهایی مقرون به صرفه نمی باشد و درکنار کائوچو از سیلو در ترکیب مواد اولیه استفاده می شود. سیلو ، ضایعات کارخانجات بزرگ لاستیک سازی می باشد و به عنوان ماده اولیه براي تولید سایر محصولات مورد استفاده قرار می گیرد بدیهی است این امر باعث کاهش سطح کیفی محصولات تولیدي می گردد. در اکثر واحدهای موجود در منطقه روش تولید محصولات لاستیکی یکسان می باشد و این کارگاه ها از سطح تکنولوژي و ماشین آلات تقریباً یکسانی برخوردار هستند.
روش تولید : در ابتدا مواد اولیه مورد استفاده شامل کائوچو، سیلو و سایر مواد اولیه جانبی به صورت دستی با یکدیگر مخلوط می شود این امربه صورت تجربی انجام شده و نسبت ترکیب مواد به صورت دقیق انجام نمی گیرد این مواد پس از اختلاط وارد دستگاه غلتک می شوند تا به ورق هاي لاستیکی تبدیل شوند. بدلیل ترکیبات خاص لاستیک؛ برای اختلاط بهتر مواد ، به حرارت نیاز می باشد. در این بخش از تولید حرارت مورد نیاز بر اثر اصطکاك حاصل از گردش غلتک ها حاصل می شود این حرارت قابل کنترل نبوده و در طول مرحله غلتک کاري ثابت نمی باشد. مواد فوق را چندین بار از غلتک ها عبور داده تا به صورت ورق هاي لاستیکی تقریباً یکنواخت و پیوسته درآیند.
ورق های بدست آمده را بر حسب نوع محصول تولیدي در اندازه هاي مورد نیاز برش داده و در داخل قالب های مورد نظر قرار می دهند براي قالب گیری این مواد از روش های متفاوتی بر حسب نوع محصول تولیدی استفاده می شود به عنوان مثال براي تولید گرد گیر از روش ماهیچه گیری استفاده می شود. در مرحله بعدی قالب ها در داخل پرس قرار گرفته تا تحت حرارت و فشار وارده به شکل قالب در آیند. قالب های آماده شده را درداخل کوره قرار داده و حرارت می دهند تا همراه با پخت نهایی محصول مورد نظر حاصل شود. بعد از خارج کردن قطعات لاستیکی ازدرون قالب و در آوردن ماهیچه دربرخی موارد عمل پلسه گیري انجام میگیرد و درانتها محصول نهایی بسته بندي می شود. در بعضی از کارگاه ها لوازم بسته بندي توسط خریداران محصول تامین میشود و در سایر موارد خود واحدها اقدام به تهیه لوازم بسته بندی می نمایند محصولات تعدادی از کارگاه ها از بسته بندي مناسب و خوبی برخوردار می باشند. این امر نقش بسزایی در تامین بازار فروش محصولات تولیدی دارد. ماشین آلات و تجهیزات اصلی مورد استفاده در اکثر کارگاه های غلتک ، آپارات و پرس می باشد در بعضی ازکارگاهها نیز از آپارات المنتی و یا پرس پخت استفاده می شود.
