مقدمه و هدف: در اوایل سال 1900 میلادی زیانهای ناشی از استنشاق گرد و غبار و بخارات سرب در کارخانجات صنعتی توسط همیلتون شناخته شد. منابع صنعتی سرب شامل کارخانه های ذوب سرب، احیاء باتری، رادیاتور سازی و غیره می باشد. مسمومیت سرب در انسان معمولاً از راه استنشاق و یا جذب گوارشی نمکهای معدنی سرب در مدت زمان طولانی روی می دهد. هدف از این تحقیق تعیین غلظت سرب خون و اثر آن روی سلامتی کارگران مرد کارخانه باتری سازی و چاپخانه که برای تعیین غلظت سرب خون به آزمایشگاه رفرانس مراجعه کرده بودند. متد و روش تحقیق: در این تحقیق (نمونه گیری تصادفی) سطح سرب خون در 60 کارگر مرد کارخانه های باتری سازی و چاپخانه با سطح سرب خون 60 فرد معمولی (گروه شاهد مرد) که در شرایط شغلی مشابه نبودند با استفاده از دستگاه اتمیک ابزوریشن کوره دار و بر اساس روشی که توسط Siavin- Parson ارائه شده است تعیین و مقایسه شد. 25 نفر از 60 نفر در کارخانه باتری سازی مشغول بکار بودند و 35 نفر دیگر کارگر چاپخانه بودند. میانگین سن برای 25 کارگر کارخانه باتری سازی 7+35 و م یانگین سابقه کار آنها 6+12 سال، میانگین سن برای 35 کارگر چاپخانه 9+35 و میانگین سابقه کار آنها 8+12 سال بود. این نتایج برای 60 نفر گروه شاهد مرد شامل میانگین سن 6+35 و سابقه خدمت 6+14 سال در مشاغل مختلف بود. محاسبات آماری شامل kruskal wallis و متد Dunn,s بود. linear regression روی گروه کارگران باتری سازی انجام شد. یافته ها: محاسبات آماری kruskal wallis و متد dunn,s تفاوت معنی دار بین گروه شاهد و گروههای آزمایشی نشان داد (P<0.001) کارگران کارخانه باتری سازی غلظت سرب خون بالا (میانگین 5/15+ 37/98 ug/dl و میانه ug/dl 37/90) در مقایسه با کارگران چاپخانه (میانگین 3/20 + ug/dl 13/63 و میانه ug/dl 12/25) داشتند و میانگین غلظت سرب خون گروه شاهد (1/78 + ug/dl 6/9 و میانه ug/dl 6/8) بود. با توجه به پرسشنامه های پر شده کارگران چاپخانه از شیر استفاده می کردند و علائم بالینی مبنی بر بالا بودن سطح سرب خون ذکر نکردند. در حالیکه مصرف شیر در کارگران کارخانه باتری سازی 1 یا 2 لیوان در هفته بود این گروه از دردهای مزمن و شدید استخوان و مفاصل شکایت داشتند. همچنین با استفاده از linear regression در این گروه معلوم شد علائم بالینی ذکر شده توسط کارگران با بالا بودن سرب خ ون ارتباط دارد. (P<0.01) نتیجه گیری: قرار گرفتن کارگران در معرض مواد سمی که در محیط کار ایجاد میشود به عنوان عاملی که سلامت حرفه ای این افراد در چنین کارخانه های صنعتی به مخاطره می ا ندازد شناخته شده است. این تحقیق روی 60 کارگر کارخانه های باتری سازی و چاپخانه انجام شد و نتایج بدست آمده نشان داد کارگران شاغل در کارخانه باتری سازی غلظت سرب خون بالا ug/dl 37/90 داشته و از علائم بالینی مختلف خصوصاً درد شدید استخوان و مفاصل پا رنج می برند. اگر چه بالا بودن سرب خون پس از تشخیص می تواند مداوا شود، هدف ما از این تحقیق این بود که در کارخانه های صنعتی سرب برنامه های آموزشی ساده برای جلوگیری از مسمومیت سرب برای کارگران طراحی شود. این برنامه ها می تواند شامل معرفی، داشتن یک برنامه غذایی ساده و مصرف اجباری و منظم شیر، افزایش سطح اطلاعاتی اکرگران با مسمومیت سرب استفاده از ماسک به هنگام کار، تعویض لباس ار و شستن دستها قبل از ترک محل کار و آگاهی دادن به کارگران در مورد احتمال اثرات جانبی و طولانی مدت مسمومیت سرب حتی بعد از مداوا شدن بیمار باشد.
